ماژول TCRT5000 یک ماژول سنسور مادون قرمز (IR) بازتابی است. این ماژول از یک فرستنده مادون قرمز (IR LED) و یک گیرنده فوتوترانزیستور تشکیل شده که در کنار هم و در یک جهت قرار گرفتهاند.
اصل کار ساده:
-
فرستنده (IR LED) نور نامرئی مادون قرمز را به سمت یک سطح میتاباند.
-
این نور به سطح برخورد کرده و منعکس میشود.
-
گیرنده (فوتوترانزیستور) میزان نور بازتاب شده را اندازهگیری میکند.
-
هرچه سطح روشنتر یا نزدیکتر باشد، نور بیشتری منعکس شده و خروجی سنسور تغییر میکند.
این ماژول معمولاً یک پتانسیومتر برای تنظیم حساسیت و یک چراغ LED نشانگر دارد.
✨ مشخصات کلیدی:
-
ولتاژ کاری: 3.3V تا 5V (سازگار با آردوینو و بردهای دیگر)
-
خروجی: هم دیجیتال (DO) و هم آنالوگ (AO)
-
پینهای اصلی:
-
قابلیت تنظیم: با پیچ گوشتی میتوان حساسیت سنسور را با پتانسیومتر روی برد تنظیم کرد.
🚀 کاربردهای اصلی:
-
تشخیص وجود یا عدم وجود شیء: (مانند خط کشی ربات)
-
ردیاب خط (Line Follower): معروفترین کاربرد آن در ساخت ربات مسیریاب است. ربات با تشخیص تفاوت بین رنگ روشن (زمین) و تیره (خط) هدایت میشود.
-
شمارنده اشیاء: در سیستمهای conveyor belt برای شمارش محصولات.
-
تشخیص پایان رول در پرینترها و دستگاهها.
-
سنسور تشخیص باز یا بسته بودن درب.
-
تشخیص سطح مایع.
✅ مزایا:
⚠️ محدودیتها و نکات مهم:
-
حساس به نور محیط: نور شدید محیط (مخصوصاً نور خورشید) میتواند در عملکرد آن اختلال ایجاد کند.
-
حساس به رنگ و جنس سطح: سطوح تیره نور کمتری منعکس میکنند و سطوح براق و روشن نور بیشتری. همچنین سطوح شفاف (مثل شیشه) ممکن است تشخیص داده نشوند.
-
فاصله تشخیص محدود: معمولاً برای فواصل بسیار کوتاه (چند میلیمتر تا چند سانتیمتر) طراحی شده است.
🔧 نحوه استفاده:
-
اتصال به میکروکنترلر (مثلاً آردوینو):
-
تنظیم حساسیت: با یک پیچ گوشتی کوچک، پتانسیومتر روی ماژول را آنقدر بچرخانید تا چراغ LED نشانگر در فاصله مورد نظر شما در آستانه روشن/خاموش شدن باشد.
-
خواندن خروجی:
🎯 جمعبندی:
ماژول TCRT5000 یک سنسور ساده، ارزان و همهفنحریف برای تشخیص مجاورت و بازتاب نور است. اگر به دنبال ساخت ربات مسیریاب یا نیاز به تشخیص وجود یا عدم وجود یک شیء در فاصله نزدیک دارید، این ماژول یکی از بهترین و محبوبترین گزینههاست