TCRT5000 INFRARED SENSOR
یک ماژول سنسور اپتوالکترونیک است که از یک فرستنده مادون قرمز (IR LED) و یک فتوترانزیستور در یک محفظه واحد تشکیل شده است. این ماژول برای تشخیص وجود یا عدم وجود جسم، تشخیص خط و اندازهگیری فاصلههای بسیار کوتاه استفاده میشود.
🧩 مشخصات کلی:
-
نوع: سنسور مادون قرمز (Reflective Optical Sensor)
-
تکنولوژی: اپتوکوپلر (فرستنده و گیرنده نوری)
-
خروجی: آنالوگ (برای اندازهگیری شدت) و دیجیتال (برای تشخیص وجود جسم)
-
هدف اصلی: تشخیص مجاورت، تشخیص خط و سطح
⚙️ مشخصات فنی کلیدی:
-
ولتاژ کاری: 3.3V تا 5V DC
-
جریان مصرف: ~20mA (در حالت فعال)
-
طول موج IR: ~950nm (مادون قرمز نزدیک)
-
فاصله تشخیص: 0.2mm تا 15mm (بسته به بازتابندگی سطح)
-
پاسخ خروجی آنالوگ: ولتاژ آنالوگ متناسب با فاصله/بازتاب
-
خروجی دیجیتال: دارای مقایسهگر (comparator) با پتانسیومتر تنظیم حساسیت
-
پاسخ فرکانسی: تا 10kHz (برای کاربردهای سرعت بالا)
💡 کاربردهای اصلی:
-
ربات تعقیب خط (Line Follower Robot)
-
شمارنده اشیاء روی نوار نقاله
-
تشخیص وجود کاغذ در پرینترها و دستگاههای کپی
-
سنسور پایان مسیر (End-stop) در پرینترهای سه بعدی
-
سیستمهای ضد انحراف در وسایل نقلیه خودران
-
دستگاههای اندازهگیری ضخامت
✅ مزایا:
-
قیمت بسیار پایین (معمولاً زیر ۱ دلار)
-
اندازه بسیار کوچک و نصب آسان
-
مصرف انرژی کم
-
پاسخ بسیار سریع (در حد میکروثانیه)
-
عمر طولانی (بدنبال تماس فیزیکی)
-
مقاوم در برابر نویزهای الکترومغناطیسی
⚠️ محدودیتها و ملاحظات:
-
حساس به نور محیط: نور خورشید یا نورهای قوی میتوانند باعث عملکرد نادرست شوند.
-
حساس به رنگ سطح: سطوح تیره نور IR را جذب میکنند و فاصله تشخیص کاهش مییابد.
-
فاصله تشخیص محدود: فقط برای فواصل بسیار کوتاه (حداکثر ۱-۲ سانتیمتر) مناسب است.
-
حساس به زاویه: زاویه سنسور و سطح باید به دقت تنظیم شود.
⚡ نکات مهم راهاندازی و استفاده:
-
تنظیم حساسیت: از پتانسیومتر روی ماژول برای تنظیم آستانه تشخیص استفاده کنید.
-
نور محیط: در محیطهای با نور زیاد، از محافظ یا hood برای سنسور استفاده کنید.
-
کالیبراسیون: سنسور را برای سطح مورد نظر کالیبره کنید (مثلاً خط سیاد روی زمینه سفید).
-
تمیزکاری: lens سنسور را تمیز نگه دارید تا از اختلال در عملکرد جلوگیری شود.
-
مقاومت محدود کننده: اگر از سنسور به تنهایی (بدون ماژول) استفاده میکنید، حتماً برای LED از یک مقاومت 100Ω تا 220Ω استفاده کنید.
🔍 مدلهای مشابه و جایگزین:
-
TCRT5000L: نسخه با پایههای بلندتر برای نصب Through-hole
-
QRE1113: سنسور با خروجی دیجیتال
-
GP2Y0A21YK0F: سنسور فاصلهسنج IR Sharp (برای فواصل)
-
سنسورهای اولتراسونیک (مانند HC-SR04): برای فواصل و مستقل از رنگ
-
سنسورهای القایی: برای تشخیص فلزات بدون تماس
🎯 جمعبندی:
ماژول TCRT5000 یک سنسور ساده، ارزان و بسیار موثر برای کاربردهای تشخیص مجاورت و تشخیص خط در پروژههای رباتیک و اتوماسیون است. این ماژول برای مبتدیان و حرفهایها alike مناسب بوده و با وجود محدودیت در فاصله و حساسیت به نور محیط، در صورت استفاده صحیح results میدهد. تنظیم صحیح پتانسیومتر حساسیت کلید موفقیت در استفاده از این ماژول است