آشکارساز تابشی

آشکارساز تابشی (Radiation Detector) دستگاهی الکترونیکی است که برای شناسایی، اندازه‌گیری و تحلیل تابش‌های یون‌ساز مانند پرتوهای گاما، آلفا، بتا و اشعه X طراحی شده است. این آشکارسازها در حوزه‌های پزشکی، ایمنی، هسته‌ای و پژوهشی کاربرد گسترده دارند. ساختار: این تجهیزات معمولاً شامل یک حسگر حساس به تابش (مثل شمارنده گایگر، دیود نیمه‌رسانا یا کریستال‌های شفاف Scintillator)، مدار خوانش، سیستم تغذیه و نمایشگر یا خروجی دیجیتال هستند. برخی مدل‌ها قابل‌حمل و برخی دیگر رومیزی یا صنعتی‌اند. ویژگی‌ها: شناسایی انواع مختلف تابش‌های یون‌ساز پاسخ‌دهی سریع و دقیق به تغییرات سطح تابش نمایش عددی یا گرافیکی شدت تابش قابلیت هشدار صوتی یا نوری در شرایط خطرناک برخی مدل‌ها دارای حافظه داخلی و پورت‌های ارتباطی هستند کاربردها: ایمنی در برابر تشعشع در نیروگاه‌های هسته‌ای ردیابی مواد پرتوزا در گمرک و مرزها سنجش دوز پرتو در مراکز پزشکی و رادیولوژی تحقیقات فیزیک هسته‌ای و پرتوشناسی کنترل کیفی در صنایع دارای منابع پرتوزا چند نمونه از قطعه: آشکارساز گایگر-مولر (GM Counter) دوزیمتر شخصی دیجیتال آشکارساز سیلیکونی برای انرژی‌های پایین آشکارساز NaI(Tl) برای تحلیل طیفی پرتو گاما توضیحات تکمیلی: انتخاب نوع آشکارساز بر اساس نوع تابش، حساسیت مورد نیاز و محیط کاربرد انجام می‌شود. برای کاربردهای حساس مانند پزشکی و نظامی، دقت، کالیبراسیون و مقاومت در برابر نویز اهمیت زیادی دارد. بسیاری از مدل‌های مدرن دارای قابلیت اتصال به کامپیوتر و نرم‌افزارهای تحلیل داده هستند.